Najstarszym i najprostszym sposobem pozyskiwania bursztynu było i nadal jest zbieranie go na plaży. Znajdowany tam bursztyn pochodzi ze złóż występujących na dnie Bałtyku. Uwalniany podczas sztormu, wyrzucany jest przez fale morskie na brzeg lub pływa na powierzchni wody.
Kolejnym sposobem było wyławianie przy pomocy specjalnych sieci tzw. 
koszołków.
W tym celu poławiacz musiał wejść do wody i trzymać sieć pod prąd fali morskiej, zbierając wszystko, co ze sobą niosła. Zawartość sieci wysypywano następnie na plaży i wybierano złowiony w ten sposób bursztyn. Ta metoda połowu stosowana jest do dnia dzisiejszego przez mieszkańców wybrzeża Bałtyku w Polsce, Niemczech, Rosji i Danii. Co roku w sierpniu w miejscowości Jantar odbywają się nawet Mistrzostwa Świata w Poławianiu Bursztynu.
Inną metodą pozyskiwania stosowaną dawniej było szperanie. Polegało ono na wypływaniu w morze łodziami i przesiewaniu dna morskiego długimi tykami. Uwolniony w ten sposób bursztyn wypływał na powierzchnię wody, z której był odławiany.
Kiedy bursztyn stał się cenionym surowcem w całej Europie i na Bliskim Wschodzie ilość pozyskiwana z morza nie wystarczała na zaspokojenie rosnącego handlu. Rozpoczęto jego poszukiwania w górnych warstwach polodowcowych południowego wybrzeża Bałtyku. O pozyskiwaniu bursztynu w Sambii świadczą znalezione w Zatoce Kurońskiej ozoby pochodzące z neolitu (3500 - 1700 p.n.e.). Wykopaliska archeologiczne prowadzone w 1968 we wsi Iwanie na Ukraine potwierdzają wydobycie bursztynu w tym regione w okresie eneolitu (2500 lat p.n.e.). Znaleziono tam duży bursztynowy amulet w kształcie dysku o średnicy 125 mm.
Badania archeologiczne odkryły w Bursztynowej Górze (okolice Gdańska) pozostałości eksploatacji bursztynu w postaci lejów o średnicy 40 i głębokości 15 m. Także w wielu innych miejscowościach Zatoki Gdańskiej wydobywano surowiec występujący na niedużej głębokości w osadach piasków, gliny i iłów.
W 1669 roku pojawiają się pierwsze wzmianki o bursztynie saksońskim. Kroniki z końca XVIII wieku wspominają o wydobywaniu bursztynu na dużą skalę. Przy wydobyciu pracowało każdorazowo ponad 100 pracowników. Zezwolenie na eksploatację można było uzyskać za opłatą 50 talarów, a roczne wydobycie bursztynu miało wartość 1900 talarów.
W początkach XVIII wieku próbowano pozyskać bursztyn przy pomocy nurkowania. Niestety próby te nie przyniosły zamierzonego skutku. Dopiero w drugiej połwie XIX w. wznowiono próby dzięki wyposażeniu płetwonurków w kombinezony i sprzęt do nurkowania. Największą ilość surowca pozyskanego tą metodą - 14 ton, odnotowano w 1881 roku.
Kiedy zasoby z dna Bałtyku i obszarów polodowcowych malały, badania geologiczne odkryły ogromne złoża surowca w głębszych warstwach „niebieskiej ziemi” Półwyspu Sambijskiego (Rosja), Mierzei Helskiej (Polska) i na Wołyniu (pogranicze Ukrainy i Białorusi). Występują one na dużych głębokościach 40, 60, 120 m i więcej pod powierzchnią ziemi.
W XVIII w. na Półwyspie Sambijskim złoża pozyskiwano początkowo metodami górnictwa podziemnego budując sztolnie i chodniki. Największa podziemna kopalnia „Anna” położona na północ od Palmnik powstała w 1883 r. Do 1922 r. pozyskiwano tam dziennie około 1 250 kg bursztynu.
W 1827 roku firma Stantien & Becker rozpoczęła wydobycie bursztynu w Palmnikach „Jantarnyj”, największej na świecie kopalni odkrywkowej bursztynu.
Ekspolatacja tych złóż trwa po dzień dzisiejszy.
W XIX w. intensywnie wydobywano bursztyn na terenie Pomorza Zachodniego, Zatoki Gdańskiej oraz 
w Borach Tucholskich w małych kopalniach odkrywkowych zwanych szuframi oraz za pomocą tzw. szybików. Szybiki służyły do eksploatacji niewielkich złóż gniazdowych bursztynu usytuowanych pod warswą piasków w glinach lodowcowych. Ze względu na ich głebokość dochodzącą do 27 m, ściany szybików wzmacniane były drewnianymi palami zabezpieczającymi przed osypywaniem. Niektóre kopalnie szybikowe eksploatowane były jeszcze w XX wieku.
Industrializacja wydobycia bursztynu doprowadziła do zaniku tradycyjnych metod pozyskiwania tego surowca. Jedynie połowy utrzymały się jako metoda stosowana w rejonach nadmorskich po dzień dzisiejszy.
Na początku XX wieku znaczne ilości bursztynu wydobywano w trzech kopalniach w Brętowie (dzielnica Gdańska). Duże ilości znaleziono również w latach 1924-1943 podczas budowy portu w Gdyni.
Po II wojnie światowej prace poszukiwawcze oraz wydobycie bursztynu bałtyckiego w Polsce wznowiono pod koniec lat pięćdziesiątych. Na terenie Polski bursztyny wydobywa się w Wiślince (gm. Pruszcz Gdański).
W Niemczech bursztyn wydobywano od 1949 roku w jedynej kopalni odkrywkowej Goitsche, w okolicy Bitterfeldu. W 1975 roku rozpoczęto intensywną eksploatację złóż saksońskich. Do momentu zamknięcia kopalni, w 1993 roku, wydobyto tam ok. 400 ton bursztynu.
Współcześnie na terenie Polski najwięcej bursztynu wydobywa się metodą hydrauliczno - otworową. Polega ona na wypłukiwaniu bursztynonośnych osadów za pomocą silnego strumienia wody. Woda wynosi na powierzchnię piasek z bursztynem, który wyławiany jest za pomocą sitek.
Największą ilość bursztynu bałtckiego, ok. 500 ton rocznie, wydobywa się obecnie metodą odkrywkową w okolicy Kaliningradu w kopalni „Jantarnyj” oraz w uruchomionej w 2008 roku kopalni „Primorskoje”.
W maju 1998 roku rozpoczęto eksploatację złoża klesowskiego na Ukrainie.
Dzięki intensywnej eksploatacji złóż w Rosji i na Ukrainie, co roku wydobywa się około 1000 t surowca. Światowe zapotrzebowanie szacuje się na 800 ton rocznie.
W wielu krajach prowadzone są prace geologiczne mające na celu odkrycie nowych złóż bursztynu. Polegają one na wykonaniu na wybranym terenie wierceń w odstępie 1 km i badaniu ich zawartości. Następnie zagęszcza się siatkę wierceń w miejscach znalezienia bursztynu co 200 - 250 m. Końcowym etapem poszukiwań jest rozwiercenie złoża otworami o średnicy 625 mm w zagęszczeniu 50 x 50 m i ostateczne określenie granic i zasobów złoża. Wydajność złóż zawierających bursztyn określa się w g/m3 lub kg/t skały bursztynonośniej. Dla przykładu zawartość bursztynu w złożu sambijskim wynosi 600-9000 g/m3, w rejonie Chłapowa 135,8 - 5976,7 g/m3.
Według prawa bursztyn uznawany jest za kopalinę podstawową. Oznacza to, że poszukiwanie oraz ekspolatacja złóż wymagają posiadania koncesji.
Ze względu na duży popyt oraz wysoką cenę bursztynu, surowiec ten często wydobywany jest w sposób nielegalny, prowadzący do dewastacji środowiska. Firmy pozyskujące surowiec w sposób legalny, zobowiązane są do uporządkowania terenu oraz jego rekultywacji, mającej na celu przywrócenie jego pierwotnego ukształtowania.
